بدن انسان سیستم منحصر به فرد و شگفت انگیزی دارد ؛ ما می توانیم برای مدت طولانی بدون غذا ، آب و حتی خواب زنده بمانیم ، اما بدون اکسیژن نه . ولی چقدر به این کارکرد حیاتی اهمیت می دهیم ؟ آیا می دانیم که تنفس چقدر برای سلامت جسمی و روانی ما اهمیت دارد و دلایل آن چیست؟
در ادامه به این مبحث مهم می پردازیم :
چرا تنفس مهم است؟
برای فرستادن اکسیژن به سلولهای بدنمان که دائماً به منبع جدیدی نیاز دارند، باید نفس بکشیم تا بتوانند انرژی تولید کنند. هنگام تنفس، ما همچنین به بدن خود اجازه می دهیم تا از شر مواد زائد و سمومی که ایجاد می کند خلاص شود، که در صورت عدم دفع، به راحتی در بدن ما راکد می شوند و به عملکردهای حیاتی آسیب می رسانند.
تنفس یک فرآیند عجیبی است که بر خلاف بعضی از فرآیند های دیگر بدن ناخودآگاه و طولانی مدت انجام می شود . دقیقاً مانند خونی که در بدن ما جریان دارد، اما در هر لحظه میتوانیم ریتم آن را تغییر دهیم.
آیا می دانستید چندین نوع تنفس وجود دارد؟
بسیاری از شما نمی دانید که اکثر ما فقط از یک سوم ظرفیت واقعی تنفس خود استفاده می کنیم. سه بخش اصلی برای ریه ها وجود دارد و در بیشتر موارد ما نفس های کم عمقی می کشیم که فقط لوب های بالایی (قسمت بالای ریه ها) را درگیر می کند. به نظر می رسد که با زندگی پر استرس خود، مانند همه چیز، فراموش می کنیم که زمانی را برای نفس کشیدن عمیق آنطور که باید اختصاص دهیم. متأسفانه نه تنها بزرگسالان، بلکه کودکان نیز این تنفس استرس زا را تجربه می کنند. اکنون در مقایسه با 10 یا 20 سال پیش – در مدرسه، خانه و با دوستانشان – به راه های مختلف بر کودکان فشارهای بیشتری وارد می شود. این می تواند منجر به عدم تنفس صحیح کودکان شود که می تواند بر تمرکز، رفتار و سلامت روان آنها تأثیر بگذارد.
انواع مختلفی از تنفس وجود دارد، اما اکثر مردم به جای شکم، در قفسه سینه خود نفس می کشند. در طول زندگی همه ما در هنگام پردازش احساسات مختلف، به عنوان مثال احساس ترس، خشم، غم و اندوه یا ورزش، تغییراتی را در الگوهای تنفس خود تجربه خواهیم کرد. برخی از ما گاهی اوقات هنگام واکنش به محرک های عاطفی، به عنوان مثال وقتی یک عنکبوت می بینیم، به طور ناخواسته واکنش های فیزیکی را در تنفس خود تنظیم می کنیم!
علائم تنفس ضعیف
برخی از علائم عادات تنفسی ضعیف می تواند شامل موارد زیر باشد:
- حبس نفس
- احساس تنگی نفس
- احساس نیاز به یک نفس طولانی
- نفس نفس زدن
- کشیدن نفس های کوتاه زیاد
همه اینها نشانههایی هستند که نشان میدهند تنفس ما کاملا درست نیست و اگر تنفس ما کوتاه و سریع باشد، میتواند تاثیر زیادی بر سلامت روان شما داشته باشد. در نهایت، اکسیژن ذهن شما را تغذیه می کند، و اگر به مغزتان اکسیژن کافی ندهید، مغز نمی تواند به اندازه کافی با احساسات شما کنار بیاید.
همه ی ما مواقعی داشته ایم که احساس ناراحتی کرده ایم، نفس هایمان تند می شود، نفس های سطحی می کشیم، احساس وحشت و سرگیجه می کنیم. توصیه مردم همیشه این است که «نفس عمیق بکشید» و حق با آنهاست! نفس عمیق، دم آهسته، پر کردن ذهن و بدن با اکسیژن باعث آرامش ما می شود، هم از نظر جسمی و هم از نظر ذهنی.
چگونه به طور موثرتری نفس بکشم ؟
یکی از بهترین راهها برای یادگیری نحوه تنفس مؤثر و اطمینان از اینکه به بدن و ذهن خود کمک میکنید تا با هم کار کنند، استفاده از تمرینات تنفسی است.
اگر کودکی دارید که احساس استرس یا گیجی می کند، می توانید به او یاد دهید که چگونه تنفس خود را کنترل کند. این یک ابزار عالی است که آنها می توانند هر زمان که برای آرام شدن یا استراحت نیاز دارند از آن استفاده کنند.
در اینجا یک روش ساده است که می توانید در خانه امتحان کنید :
- روی یک صندلی با رعایت قانون 90 درجه بنشینید (چانه 90 درجه نسبت به زمین، باسن 90 درجه، زانوها در 90 درجه و مچ پا در 90 درجه).
- چهار ثانیه از راه بینی نفس بکشید (عمل دم)، دو ثانیه نگه دارید و چهار ثانیه از بینی خارج کنید (عمل بازدم).
- انرژی و افکار خود را روی تنفس خود متمرکز کنید و دست خود را روی شکم خود قرار دهید (توجه کنید که شکم شما به جای قفسه سینه در حال حرکت است، این نشان دهنده این است که عمیق نفس می کشید). چندین بار تکرار کنید.
تنفس بدن و ذهن ما را به هم نزدیک می کند و برای اینکه هر دو به خوبی کار کنند، به اکسیژن نیاز دارند.
با یادگیری نحوه تنفس خوب:
* شما سالم تر و قوی تر می شوید .
* اندورفین بیشتری ترشح می شود که احساس سلامتی طبیعی را بهبود می بخشد .
* عضلات شما شل می شوند .
* ضربان قلب و فشار خون کاهش می یابد .
* می توانید به کنترل احساسات و ترس های خود کمک کنید .
* پاکسازی طبیعی انجام خواهد شد و به انرژی اجازه می دهد تا به طور موثرتری هدایت شود .
* احساس استرس، اضطراب و افسردگی می تواند کاهش یابد .
* ذهن روشن تر و تیزتری خواهید داشت .
* شما بیشتر احساس “حضور” و سرزندگی خواهید داشت .
ایجاد توازن در عملکرد
علاوه بر فواید فیزیکی، نباید قدرتی را که تنفس عمیق میتواند بر سلامت روان شما داشته باشد نادیده بگیریم. تمرینات تنفس عمیق اساس ذهن آگاه و مدیتیشن یا مراقبه است، یعنی با تمرکز بر تنفس صحیح و عمیق میتوان ذهن را آرام کرد و آشفتگی های فکری ای که باعث ناراحتی می شوند را از بین برد. ایجاد توازن سلاح قدرتمندی است که تا به امروز به عنوان یک تکنیک مدیریت درد در سراسر جهان استفاده می شود.
در آخر به طور خلاصه به برخی از بیماری هایی که تنفس صحیح بر روند بهبود آن ها اثر میگذارد می پردازیم :
- کاهش فشار خون
- بهبود کیفیت زندگی در افراد مبتلا به آسم و COPD
- کمک به افسردگی و اضطراب
- کاهش سردرد های تنشی
- رفع برخی از علائم سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
- کاهش تعداد و شدت گرگرفتگی ها
منبع : healing-feeling.com