برای آشنایی با قطعات دوچرخه ثابت ورزشی، بهتر است بدانیم که دوچرخه ثابت یا Stationary bike، یکی از تجهیزات تناسب اندام هوازی می باشد که برای شبیه سازی تجربه دوچرخه سواری در فضای باز طراحی شده است. این دستگاه به کاربران اجازه می دهد تا در تمرینات قلبی عروقی شرکت کنند و تناسب اندام کلی خود را به راحتی در منزل یا در باشگاه بهبود بخشند.
دوچرخه های ثابت انواع مختلفی دارند:
- دوچرخه ایستاده یا عمودی (Upright Bike)
- دوچرخه نشسته ، خوابیده یا افقی (Recumbent Bike)
- دوچرخه اسپینینگ (Spinning Bike)
هر کدام از این دوچرخه ها دارای مزایای خاص خود می باشند و ورزشکاران بسته به اهدف و نیاز خود آن را انتخاب می کنند.
قطعات دوچرخه ثابت
قطعات تشکیل دهنده ی دوچرخه های ثابت ایستاده، نشسته و اسپینینگ عموما یکسان هستند. که در ادامه به آن ها می پردازیم:
1.قاب (Frame) دوچرخه ثابت
قاب دوچرخه ثابت در هر سه نوع شبیه به هم می باشند و ساختار و پشتیبانی را برای کل تجهیزات فراهم می کند. به دلیل تمرینات شدیدی که با دوچرخه های اسپینینگ انجام می شود، قاب(فریم) آنها بسیار با دوام و محکم طراحی می شوند. فریم های دوچرخه ثابت معمولاً از متریال های محکمی مانند فولاد یا آلومینیوم ساخته می شوند.
2.پدال (Pedal) دوچرخه ثابت
پدال یا پنجه رکاب ها یکی از اجزای مهم دوچرخههای ثابت هستند. کاربر پاهای خود را برای پدال زدن روی آن قرار می دهد و اغلب به تسمه های قابل تنظیم برای ثابت نگه داشتن پاها در جای خود مجهز هستند. در دوچرخه های افقی یا نشسته، پدال ها جلوی کاربر قرار دارند . اما در نوع ایستاده یا عمودی، پدال یا پنجه رکاب، دقیقا در راستای بدن و زیر زین دوچرخه قرار گرفته اند.
به طور کلی چند نوع پدال برای دوچرخه های ثابت وجود دارد :
- پدال های بستِ پنجه و تسمه :
این نوع پدال ها که به آن ها Cage Pedal نیز گفته می شود، دارای یک قفس و بند در جلو هستند تا پای کاربر را در جای خود محکم و پایداری لازم را ایجاد کند و به کاربر اجازه می دهد به طور مؤثر تری پدال بزند. - پدالهای بدون گیره :
این نوع پدالها یا Clipless Pedal ها به کفشهای مخصوص دوچرخهسواری با گیرههایی نیاز دارند که به پدالها متصل میشوند و اتصال مطمئنی بین پاهای کاربر و پدالها ایجاد میکنند و کارایی و انتقال نیرو را در طول تمرین افزایش میدهند. - پدال های تسمه دار :
این نوع پدال دارای تسمه ای هستند که به کاربران این امکان را می دهد که پاهای خود را در پدال ثابت نگه دارند و از لیز خوردن پاهای کاربران حین تمرین دوچرخه سواری جلوگیری کند.
هر کدام از این نوع پدال ها مزایای خود را دارند و انتخاب آن اغلب به ترجیح کاربر و نوع تمرین بستگی دارد.
3.زین (Saddle) دوچرخه ثابت
صندلی یا زین در دوچرخه های ایستاده یا عمودی مستقیما بالای پدال قرار دارد و جایی است که کاربر در حین تمرین می نشیند. لازم به ذکر است که این قطعه قابل تنظیم است و می توان آن را در حالت عمودی و افقی تنظیم کرد. صندلی یا زین در دوچرخه های نشسته، بزرگتر و دارای بالشتکی برای تکیه دادن کاربر است.
4.دسته ها (handle bars)
دستهها پشتیبانی و ثبات را در طول تمرین فراهم میکنند و همچنین به کاربر اجازه میدهند تا موقعیت دست خود را برای راحتی تغییر دهد. موقعیت دسته ها در انواع دوچرخه های ثابت متفاوت است. در نوع ایستاده، دسته ها بالا تر از صندلی یا زین قرار دارند، در حالی که در دوچرخه های نشسته یا افقی دسته ها در کناره های صندلی قرار گرفته اند.
5.سیستم مقاومتی (Resistance System)
سیستم مقاومت در یک دوچرخه ثابت ، مسئول ایجاد سطح چالش یا شدت در طول تمرین است . دستگیره یا اهرم کشش ، لنت ترمز یا سیستم مغناطیسی و فلایویل این سیستم مقاومتی را تشکیل می دهند.
دستگیره کششی یا دستگیره تنشن یا پین تنطیم کننده ، امکان تنظیم سطح مقاومت را به کاربر می دهد . لنت ترمز یا سیستم مغناطیسی به فلایویل فشار وارد کرده و باعث کاهش سرعت و ایجاد مقاومت بیشتر می شود . این سیستم نقش مهمی در شخصی سازی تجربه ی تمرینی برای دستیابی به اهداف تناسب اندام کاربر دارد .
برخی از دوچرخه های ثابت ممکن است دارای قطعات الکترونیکی مانند صفحه نمایش برای ردیابی معیارهای تمرین باشند.